Arama Sonuçları

7.1 Temel Kalıbı Nedir? Temel kalıbı temel izdüşümünde temeli çevreleyen kalıptır. Temel kalıbı yaparken dayamaların sağlam olmasına dikkat etmemiz gerekmektedir. Çünkü temel betonumuz diğer betonlara nazaran çok daha fazla olduğu için kalıbın açılmasını istemeyiz bu yüzden daha dikkatli olunması gerekmektedir. 7.2 Temel Kalıbı Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir? Temel kalıbı tek yüz yapılır ve dayamaları temelin dışında olur. Bu yüzden hafriyat konusunda da belirttiğimiz gibi çalışma payımızla birlikte hafriyat almamız gerekirdi. Harita ekibinin verdiği aksta temel kalıbı çakılır ve doğruluğundan emin olmamız gerekir bunun için tekrar harita ekibi temel kalıbının dış kanatlarını kontrol eder. Temel kalıbı çakıldıktan sonra sırada membran yalıtım uygulaması vardır.

.1 Grobeton nedir? Drenajımız ve blokajımız bittikten sonra sıra grobeton dökme işlemine geldi. Grobeton dayanımı düşük beton sınıfındadır. Grobetonun amacı yalıtım malzememiz ile toprağın direk temasını engellemektir. 6.2 Grobeton dökerken nelere dikkat etmeliyiz? Grobeton dökmeden önce yapmış olduğumuz tesviye ve blokajın ardından harita ekibinin grobeton üst kotlarını vermesi ve betonu bu seviyede dökmemiz gerekmektedir. Grobeton kalıbı için temel aplikasyonundan en az 15cm açılarak dökülmesi gerekmektedir. Bunun amacı ise temel kalıbı takviyesi yaparken zorluklarla karşılaşmamamız içindir. Grobeton dökme işlemi bittikten sonra betonu helikopter işlemi yada perdah işlemi yapılmalıdır. Bunun amacı grobeton üzerine yapacağımız membran malzemesinin pürüzsüz bir zemine uygulanması ve membranın hasar görmemesidir.

5.1 Zemin Blokajı Nedir? İnşaat işlerinde blokaj ise istenmeyen suyu engellemek sağlam zemin sunmak için yapılan, grobetonun altına serilen mıcır veya kırılmış moloz katmanıdır. Yapılarda istenmeyen suyun önlenmesi önemlidir özellikle zemin gibi yapının hayati önemli alanlarında pek çok zararı söz konusu olabilir. 5.2 Zemin Blokajı yaparken dikkat edilmesi gerekenler nedir? Drenajımız bittikten sonra grobeton dökmeden önce zemine blokaj malzemesi sermemiz gerekir. Blokaj malzemesi stabil malzeme olması gerekmektedir. Bu çakıl olabilir. Çakıl serildikten sonra silindir yardımıyla çakılın iyice sıkıştırılması ve daha sonra grobeton işlemine geçmemiz gerekecektr. Eğer blokajda silindir ile sıkıştırılma yapılmaz ise grobetonun krılma ihtimali yüksektir. Bu sebeple mutlaka silindir yardımıyla sıkıştırılması gerektiği dikkat etmemiz gereken husutur.

4.1 Drenaj Nedir? Drenaj çalışması, yapı ve binaların en temel su yalıtım uygulamalarından biridir. Bina çevresindeki suyun toplanarak, yapıya ulaşmadan tahliye edilmesi de denilebilir. Drenaj çalışması hem bina sağlığı için hem de dayanıklılık için oldukça önemli bir işlemdir. Kar, yağmur suyu, toprak altında biriken su gibi birçok farklı şekilde binaların iç ve dış cephelerine zarar verebilen durumlardan binalarınızı korunmak için gerekli fizibilite çalışması yapılarak, gerekli malzemeler tedarik edilmeli ve drenaj uygulamaları gerçekleştirilmelidir. Yapılan drenaj uygulamalarında, dış duvarlardan temele sızan sular ya da yeraltı suları bina ve altyapı elemanlarına zarar vermemesi için özel bir borulama ve filtre sistemi ile toplanır, gerekli eğimin sağlanması ile binadan uzaklaştırılır. 4.2 Drenaj imalatında Dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Son zamanlarda yapılan yapılarda drenaj sistemine pek fazla önem verilmez. Drenajın imalatı oldukça basittir. Grobeton dökmeden önce yapılırsa bizim için daha kolay olacaktır. drenaj sisteminde dikkat etmemiz gereken hususların ilki ise verilecek olan eğimdir. Projede verilen eğime göre kazının yapılması gerekmektedir. Mekanik projede verilen eğime göre drenajın toplanma bacasına doğru eğim verilmesi gerekir drenaj kazısında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise yerleştireceğimiz drenaj borusunun üst kotunun temel altında bulunan grobeton seviyesinin üzerine çıkamaması gerektiğidir. Drenaj borusu seçerken koruge delikli boru seçmemiz bizim için daha uzun ömürlü ve sağlıklı olacaktır. Koruge boruları manşon ve dirsekler yardımıyla uç uca ekleyip tüm temelimizin etrafını dönmemiz gerekmektedir. Drenaj borusu için kazı yapıldıktan sonra drenaj borusunu koymadan önce kumdan yastık yapmamız gerekir. Eğer kumdan yastık yapamıyorsak çakıl ile yastık yapabiliriz. Daha sonrasında koruge boruyu keçeye sarıp yerine yerleştirmemiz gerekiyor. Drenaj borusunu yerleştirdikten sonra harita ekibinin yardımını alarak borunun eğimi kontrol ettirlimesi gerekir. Keçenin üzerine ise minimum 20 cm çakıl ile doldurmamız gerekiyor. Drenajı yaptıktan sonra drenaj borusunun üzerine direk toprak ile dolgu yapmamalıyız. Eğer toprak ile doldurursak yapmış olduğumuz drenajın hiçbir önemi kalmayacaktır ve drenaj doğru şekilde çalışmayacaktır

3.1 Fore kazık nedir? Taşıma kapasitesi düşük olan zeminlerde yapı yüklerini sağlam zeminlere ulaştırmak veya iksa amacıyla yapılan kazıklardır. Bu kazıklar delme kazıkları olup yapım yöntemleri; sahanın durumu, zemin yapısı, kazığın çapı ve derinliğine bağlıdır. Fore kazıklarda delik çapı 50cm ile 200cm arasında olabilir. 3.2 Fore kazık türleri nelerdir? Fore kazıklar donatılı ve donatısız(plastik kazık) olarak ayrılır. Donatılı kazıklar ise temel altı kazıkları geçici iksa kazıkları ve kalıcı kazıklar olarak adlandırılabilir. Plastik kazıklar, genelde temel altında kullanılır. Bu kazıklarda donatı yoktur. Foraj (delgi) işleminin ardından içine beton dökülerek imal edilir. Bu kazıklar donatısız olduğu için pek tavsiye edilmez. Temel Altı Kazıkları Temel altı kazıkları isminden de anlaşılacağı üzeri temel altında kullanılır. Gevşek zeminlerde bina yükünün sağlam zemine verilmesi için uygulanır ve bu kazıklar sadece basınca çalışır. Eğer yapmış olduğumuz yapıda gevşek zemin ya da zemin sıvılaşması varsa temel altı kazık işlemi uygulamamız gerekmektedir. Böylece yapının yüklerinin daha sağlam zeminlere aktarılması amaçlanmaktadır. "Temel Altı Kazıkları" İksa Kazıkları İksa kazıkları geçici ve kalıcı olarak ikiye ayrılır. Hafriyat esnasında çevre yapıların ve bizim kazımızın emniyetini alarak yapacak olduğumuz kazının dik şekilde açılmasını sağlar. İksa kazıklarında yapmış olduğumuz kazıdan daha da derine soketlenmesi yani daha derin kazık boyu olması gerekmektedir. Bu soket miktarı minimum L/2 kadar olmalıdır. Örneğin bir kazı işleminde 5 metre derinlikte bir kazı yapacaksak fore kazığın minimum 10 metre olması gerekmektedir. Geçici kazık, yalnızca iksa(kazı) işlemi için yapılan kazıklardır. Kazı işlemi yapıldıktan sonra bina ile kazık arasına tekrar dolgu işlemi yapılacaksa bu kazıklara geçici kazıklar ismi verilir. Kalıcı kazıklar ise yapılan kazılardan sonra dolgu kalmayacaksa kazıkların önü açık kalan kazıklardır. "İksa Kazıkları" 3.3 Fore kazık imaltları sırasında dikkat edilmesi gerekenler? İksa kazıklarında fore kazık imalatı yaparken ilk önce atlamalı olarak kazık işlemi gerçekleştirmemiz gerekmektedir. 1 boş 1 dolu ilerleyip daha sonra aralarında bulunan kazıkların foraj işlemi yapılması gerekmektedir. Bunun amacı yan yana yapılan foraj işleminde yanda ara da bulunan kazığın çökme ihtimalini aradan kaldırmaktır. Bir atlamalı delgi yaptıktan sonra foraj derinliğini ölçmemiz gerekmektedir. Eğer delgi işlemi doğru derinlikte ise sıra donatı yerleştirmeye gelmiştir. Fore kazıklar spiral etriye ile bağlanır ve bu etriyelerin bağlarını iyi kontrol etmemiz gerekmektedir. Fore kazık donatıları dışarıda bağlandıktan sonra kuyuya yerleşmesi işlemine geçilir. Burada kuyuya yerleştirilirken mutlaka pas payı takıldığın emin olmalıyız. Eğer pas payı takılı değilse çalışanlara söyleyip pas paylarını attırmamız gerekir. Burada dikkat etmemiz gereken bir diğer husus ise kazıkların donatısını direk kazığın içine bırakmamaktır. Eğer donatıyı kazığın içine öylece bırakırsak kazık donatıları toprak ile temas edecek olup donatıda korozyona sebep olacaktır. Bu sebeple kazık delgi boylarını 10 cm fazla yaptırmamız ve kazığı son etriyesinden askıya almamız bizim için olumlu olacaktır. bir diğer dikkat edilmesi gereken husus ise kazığın beton dökme işlemidir. Yüksek derinlikten direk beton pompasıyla beton dökmemiz yanlış bir imalat olacaktır. Pompanın hortumundan serbest boşalan beton kazığın içinde ayrışarak istemediğimiz sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple betonu tremi borusuyla birlikte dökmemiz ve belli aralıklarla tremi borusunu yukarı aşağı haraket ettirerek betonun daha iyi yerleşimini sağlamalıyız. Kesinlikle tremi borusu olmadan kazık dökümü gerçekleştirmememiz gerekmektedir. Bir diğer karşılaşacağımız sorun ise forajların içerisinde biriken yer altı sularıdır. Eğer böyle bir durumla karşılaşırsak suyu su motorları sayesinde dışarıya atmamız gerekmektedir. Eğer bunu yapamıyorsak beton dökümü esnasında betonun özgül ağırlığı sudan daha fazla olduğu için tremi ile alttan yukarıya doğru döktüğümüz beton suyu delginin ağzına doğru çıkaracaktır. Bu işlemi yaparken mutlaka betonu bir miktar daha fazla döküp o suyun tamamen kazığın içerisinden tahliye etmemiz gerekmektedir. Bir diğer husus ise son derece gevşek zeminlerde yapılan delgi işlemlerinde forajın çöküp kapanmasıdır. Eğer böyle bir durumla karşı karşıya gelirsek muhafaza borusu ile foraj yapmamız gerekmektedir. Muhafaza borusu kazığın çökmesini engelleyecektir. Fore kazık makinesinin ağzına takılan bu boru delgi derinliği kadar olmalıdır. Muhafaza borusu delginin etrafını tutar ve borunun içine kazık donatısını yerleştiririz daha sonrasında beton dökülürken bir taraftan boru yukarıya doğru çekilir ve kazığın çökmesini engellemiş oluruz. Tabi bu işlem diğer işlemlere nazaran daha uzun sürer ve her açılan kazığı açılmasının ardından hemen dökülmesi gerekir. Yaptığımız kazıkları mutlaka gün içinde dökmemiz gerekmektedir. Ertesi güne bırakıldığında kazıkta su birikmesi ve çökme meydana gelebilir. Fore kazık işleminde foraj yaparken o gün sahada Ekskavatör veya Beko Loader olması gereklidir. forajdan çıkan malzemeyi o bölgeden uzaklaştırması gerekir. Bunun sebebi ise beton dökümü esnasında kazık makinesinin, beton dökülen kazığa tremi tutabilmesi için tekrardan kazığın başına gelmesi gerekir. Kısacası kazık işlemi sırasında birincisi kazığın betonunu mutlaka tremi borusuyla dökmek ve yapılan forajı ertesi güne bırakmamamız gerekmektedir. TEMEL ALTI KAZIKLAR Temel altı kazıklarında dikkat etmemiz gereken husus ise diğerleriyle aynıdır. Fakat temel altında kazık işleminden sonra karşılaşabileceğimiz en önemli sorun temel altı izolasyonu sırasında zorlanmak olacaktır. Bunun önüne geçebilmek için kazık betonunu döktükten sora kazık ile temel arasına grobeton gelmesini engellememiz gerekir. Bunun için kazık çapında bir kalıp yapıp kazık betonu temel altı seviyesine kadar yükseltmemiz gerekir. Yani kazık betonu ile temel betonu arasında dayanımı düşük beton girişini engellemiş oluruz. Su yalıtımını ise sürme yalıtım malzemeleri ve grout harcı kullanarak tamamlayabilir. BAŞLIK KİRİŞİ Başlık kirişi fore kazıkların tepesinde bulunan ve kazıkları ortalayan kiriştir. Bu kiriş kazıklara gelen yüklerin diğer kazıklara aktarılarak yükün paylaşılmasını sağlar. Burada dikkat etmemiz gereken husus başlık kirişinin alt kotunu doğru tesviye etmek ve kiriş donatılarını bağlamadan önce kazık betonun üzerini temizlemektir. Burada genelde karşılaşacağımız sorun dibinde su çıkan kuyulardan çıkan su beton karışımının kazığın üzerine gelip betonu kapatmasıdır. Bu şerbetli suyu hitli yardımıyla kırıp kazığın üzerindeki temiz betonu görmemiz kazık donatılarını daha sonra montajına geçmemiz gerekmektedir. Başlık kirişlerinin donatılarında dikkat etmemiz gereken bir diğer husus bindirme boylarıdır. Genelde ustalar bindirme boylarını ezbere yaparlar. Bir önceki işlerinde kaç yaptılarsa onu yapabilirler bu yüzden projede yazan bindirme boyuna dikkat etmemiz gerekir. Eğer projede bindirme boyu yazmıyorsa minimum 50Ø olması gerekir. Eğer başlık kirişinde Ø18 demir kullanıldıysa bindirme boyunun 18x50=900mm yani minimum 90 cm bindirmesi olması gerekmektedir. GÖĞÜSLEME KİRİŞİ Başlık kirişini yaptıktan sonra projemizde göğüsleme kirişi varsa kirişin alt kotuna göre hafriyat alınıp ankraj makinesi için bir platform oluşturulması gerekir. Daha sonra harita mühendisi veya harita teknikerinin vereceği ankraj noktalarına göre ankraj makinesinin ankrajlarını yapması gerekir. Ankrajların projede verilen eğimle yapılması gerekir ve ankrajlar yapıldıktan sonra çelik halatların içeriye sürülmesi ve çimentoyla hazırlanan harcın ankraj deliklerine makine yardımıyla basılması gerekir. Daha sonra ankrajdan çıkan halatların göğüsleme kirişinin dışında kalacak şekilde kalıbı kiriş donatıları imalatı yapılarak kirişin beton dökümü işlemine geçilir. Eğer birden fazla göğüsleme kirişi varsa her kiriş kotunda bu işlemler aynı şekilde ilerler ve kiriş işlemi tamamlandıktan sonra ankraj uygulamasında çelik halatların gerilmeleri yapılır ve çelik halatların kapakları takılır.

2.1 Hafriyat nedir? Hafriyat, kazı işlemine verilen addır. Kazı işlemi sırasında çıkan malzemenin döküm sahasına götürülmesi veya depolanması da bu kavramın içinde yer almaktadır. 2.2 Hafriyat sırasında nelere dikkat etmeliyiz? Söz konusu yapının temel seviyesine inmek için kazı çalışmalarına başlamamız gerekmektedir. Hafriyat işlemi sırasında zemin kotlarını okunması için mutlaka bir harita mühendisi veya harita teknikerinden yardım almamız gerekmektedir. Hafriyat işlemi temel alt kotuna kadar yapılması gerekmektedir. Eğer temel altında grobeton ve koruma betonu döküm işlemi olacaksa projede yazılan temel alt kotundan 20 cm aşağısında tesviye işlemi yaptırmamız gerecektir. Temel çevremizde ampatman ve drenaj aynı zamanda kalıp imalat işlemi için minimum 50 cm çalışma payı bırakmamız gerekmektedir. Yani temelimizi 4 taraftan minimum 50 cm daha genişletip açmamız gerekmektedir. Hafriyat konusunda bir diğer dikkat edilmesi gereken ise şev oranıdır. Projede belirtilen şev oranları 1/1 , 1/2 , 1/3, 2/3 gibi oranlar gözümüze çarpacaktır. Eğer iksa kazığımız yok ise çalışma paylarından itibaren örneğin 1/1 şev oranında her 1 metre derinlikte 1 metre geriden yani 45 derecelik açıyla hafriyat alınması gerekmektedir. Eğer şev oranımız 1/2 olursa buda her 2 metre derinlikte 1 metre den şevlendirilmesi yani eğim verilmesi gerektiğini anlamamız gerekir. Biz inşaat mühendisleri olarak eğer zemin etüd raporlarını incelediğimizde gevşek bir zemin ise bu eğimi daha fazla arttırarak hafriyat almamız gerekmektedir. Burada inşaat mühendisi yada şantiye şefinin üzerine düşen görev her zaman çalışma esnasındaki emniyetli tarafta kalmasıdır. 2.3 Hafriyat sırasında olası karşılaşacağımız olumsuzluklar? Kazı işlemi yaparken projede bulunan şev oranını dikkate alarak yapmış olduğumuz kazıdan sonra şiddetli yağış olması durumda bu şevlerde kopmalar yada ilerlemeler söz konusu olabilir. Bunun sebebi sadece şev oranıdır. Bunun önüne geçebilmek için şev üzerindeki malzemenin bır kısmı alınıp şevin üzerindeki ağırlığı azaltmamız gerekebilir. Derin yapılan kazılarda bu yüzden palye oluşturmamız gerekir. Zemin etüd raporu yapılırken arazinin sadece belli noktalarından rapor oluşturulur. Bu sebeple biz hafriyat alırken beklenmedik bir bölgede yer altı suyu ya da diğer parsellerden gelip orada biriken su olabilir, Su birikmesi sebebiylede zeminde gevşemeler olabilir. Bu tarz durumlarda suyu kaynağından bulup farklı bir noktaya deplase etmemiz gerekir. Eğer şev oranı kurtarmıyorsa ya da yakınlarında bulunan yapıların temel kotunun altına iniyorsak buralarda iksa kazıkları imalatına dönebiliriz. İksa kazıklarının olduğu yerde hafriyada herhangi bir eğim vermemize kalmadan dik bir açıyla hafriyatı alabiliriz. Unutmayalım ki yapmış olduğumuz kazı işlemi çevremizde en az 15 metre mesafeyi etkiler. Eğer 15 metrede bir yapı mevcutsa ve o yapının temel altı seviyesinin altında kazı yapmıyorsak bu çok büyük sorunlar teşkil etmez. Fakat yakında bulunan yapıların temel altı seviyesinin altında bir kazı yapacaksak öncelikle çevre yapılarda güvenliği ilk olarak gerçekleştirmemiz gerekir. Bunun en önemli çözüm yolu ise iksa kazıklarıdır.

1.1 Zemin Etüdü Nedir? Bir arsaya ait yer altı tabakalarının durum, konum, jeolojik yapı türü, derinlik, kalınlık, yoğunluk, elektrik özdirenci, sismik hızı, ivme, yeraltı su derinliğini ve bu tabakaların geriye kalan dinamik parametrelerinin olası bir deprem karşısında göstereceği tepkiyi tespit etmek amacıyla yapılan çalışmaların tamamına zemin etüdü adı verilir. Zemin etüdü, bahse konu olan alanın üzerine yapılacak yapılara ait tasarım aşamasında kullanılacak zemin bilgilerinin tespit edildiği; değişik katmanlarda yer alan toprak – taş türü, bölgenin deprem riski açısından risk derecesi, olası bir fay hattına olan uzaklığı gibi özelliklerin detaylı olarak yapılan incelemeler neticesinde inşaata elverişli olup olmadığı konusunda elde edilen bilgilerin bir araya getirildiği rapordur. Zemin etüdü, özellikle zemin cinsi kapsamında çeşitli yöntemlerle yapılır. Bahse konu yöntemler arasında öne çıkanlar; sismik, elektrik, manyetik, elektromanyetik, gravite, radyoaktivite olarak sıralanabilmektedir. Zemin etüdü raporu, zemin üzerine yapılacak inşaatın projelendirilmesi aşamasında hayati bir öneme sahiptir. Bu rapor, deprem sırasında oluşan yüklerin etkisini önceden ön görerek, inşa edilen yapının bu yükleri taşıyabilecek malzeme ve kesitlerden inşa edilmesine rehber olur. Özellikle imara yeni açılacak bölgelerde, geniş alanların sismik mikro bölgelendirme haritalarının hazırlanması (yer seçimi gibi) ve yapılacak zemin etüdlerinde, kurallara uygun, doğru bir zemin etüdü çalışması, deprem bölgelerinde hasarın asgari düzeye inmesi açısından gereklilik arz etmektedir. Kısacası zemin etüdü, yapılan yapının temel altındaki jeolojik kesitlerini gösteren raporlardır. Zemin etüdü sonrasında çıkarılacak olan zemin etüt raporlarında bina oturumunda temel altında bulunan zeminlerin ne derece gevşek ya da ne derece sağlam olduğunu anlayabiliriz. Aynı zamanda zemin etüdü sayesinde zemin altında bulunan yer altı su seviyelerinin kaç metrede karşımıza çıkacağının da ön bilgisini almış oluruz. 1.2. Zemin etüdü ne işimize yarar? Zeminimizde; gevşeklik, temel altı sıvılaşması veya binanın oturumunda temel altında bulunan zeminde farklı zemin zonları mevcutsa temel altı fore kazık imalatları gerçekleştirmemiz gerekebilir. Derin kazı işlemleri yaparken çevre faktörlerini de göz önünde bulundurarak çevre yapılara zarar vermememiz ve bunun için bir takım önlemler almamız gerekmektedir. Eğer hafriyat aşamasında yapacak olduğumuz şev oranı bizim ve çevre binalarımızın güvenliğini tehdit ediyor olabilir. Bu durumlarda zemin etüdü sayesinde hafriyat aşamasına gelmeden iksa kazıkları yapımı da söz konusu olabilir. Deprem kuşağında bir ülkede yaşadığımız için zemin etüdü raporlarını mutlaka yaptırmalı ve binamızın statik projesini ona göre yaptırmamız gerekmektedir. Zemin etüdü sonrası sondajdan çıkan zemin parçaları alınarak bu şekilde zemin logları oluşturulur.